Şey Bedreddin İsyanı :  İlk dini, sosyal ve siyasal ayaklanma'dır. 

Buçuk Tepe İsyanı :  Osmanlıda çıkmış ilk Yeniçeri isyanıdır..

Bozoklu Celal isyanı : Osmanlıda çıkmış ilk Celali isyanıdır.

Patrona Halil isyanı :  Lale devrinin en önemli isyanıdır

31 Mart  İsyanı:  Türk Tarihindeki rejimi değiştirmeye yönelik ilk ayaklanma

İslamiyet öncesi Türk Devletlerinde kullanılan Hükümdarlık Unvanları; Hakan, Kağan, Han, İdikut, İlteriş, Erkin, İlber, Yabgu, Şanyü, Tanhu, İlteber, KülErkin, Kün Tengri ve Ay Tengri`dir.

Sözlü (yazısız) hukuk kurallarına “Töre” denmektedir.

Kağanın buyrukları (emirleri) ve Kurultay kararları da kanun (hukuk kuralı) yerine geçmekteydi. 

Hapis cezaları on günü aşmadan kısa süreli olmuştur.

Töre sadece kağanın isteği Kurultayın kararıyla değişebilmekteydi.

En yüksek mahkemeye "Yargu" denilir başkanlığını kağan yapardı. Hafif suçlara “Yargan ya da Yargucı” denilen hâkim bakardı.

Törenin değişmeyen dört hükmü;  Eşitlik (Tüzlük), Adalet (Könilik), İnsanlık (Kişilik), İyilik (Uzluk)

Oğuzlar Oğuz Yabgu devletini kurmuşlardır.

Oğuzların Hristiyan olanlarına Uz denilmektedir.

Uzlar Bizans devletinde ücretli asker olarak bulunmuşlardır.

Uzlar ve Peçenekler Malazgirt savaşında  Büyük Selçuklu safına geçerek savaşı Büyük Selçuklu devletinin kazanmasını sağlamışlardır.

Başkırtlar Altın Orda devletine bağlı yaşarken dinlerini değiştirip İslamiyeti benimsediler.

Başkırtlar günümüzde Rusya'ya bağlı Başkurdistan bölgesinde varlıklarını sürdürmektedirler.

Macarlar tarihte ilk Türkoloji Enstitüsünü kurdular. (1870 yıllında)

İlk hükümdarları Arpaddır.

Hristiyanlığın Katolik mezhebini benimseyen ilk ve tek Türk devletidir.  Balkanların Almanlaşmasını engellemişlerdir.

Kurultay İslamiyet öncesi Türk devletlerinde danışma meclisidir. Kurultayın Başkanı Kağan (Hakan) dır.

Kurultayda genel olarak Kağan (Hükümdar), Hatun (Katun), Hanedan üyeleri ve Boy beyleri yer almaktadır. Fakat Kurultayda Din adamları (Şaman, Baksı) yoktur, bu İslamiyet öncesinde Türk devletlerin Teokratik yapının olmadığını gösterir. Kurultayın üyelerinin her birine "Toygun" denmekteydi. 

Töre sadece Kağanın isteği üzerine Kurultay tarafından değiştirilebilirdi.

Diğer Meclisler:

Seçkinler Meclisi: Avrupa Hun Devleti

İhtiyarlar Meclisi: Hazarlar

Komenton Meclisi: Peçenekler

Millet Meclisi: Tuna Bulgarları

Orhun (Köktürk) ve Uygur alfabeleri Türklerin milli alfabeleridir. Koşuk, Kopuz (Saz) eşliğinde söylenen şiirlerdir.

Türklere Ait Önemli  Destanlar

Alper Tunga ve Şu - İskitlere ait

Oğuz Kağan - Asya Hun Devletine ait

Bozkurt ve Ergenekon - Köktürklere ait 

Türeyiş ve Göç (Kutlu Dağ) - Uygur Devletine ait

Dede Korkut – Oğuzlara ait

Manas – Kırgızlara ait

Şan Kızı – Bulgarlara ait

Orhun abideleri; Köktürklere aittir. Türklere ait en eski  milli kaynaktır. Türklere ait ilk siyasetnamedir. Bilge Kağan, Kültigin ve vezir Tonyukuk adına dikilmiştir. Türkçe ve Çince yazılmıştır. Bilge Kağan ve Kültiginin anıtlarını Yolluğ Tigin yazmıştır. Anıtları ilk çözen ve okuyan Thomsen`dır. İlk okunana kelime "Tengri" dir.

Yenisey Yazıtları, Kırgızlara aittir. Codex Cumanicus sözlüğü Kıpçaklara aittir. Karabalsagun, Moyen Çur (Şine Usu),Taryat (Terhin) ve  Sevrey Yazıtları Uygurlara aittir.  Bugut Yazıtları Köktürklere aittir.

İlk Türk şair Uygur devletinde yaşamış olan Aprın – Çor Tigin`dir. İlk Türk yazar ve tarihçi, vezir Tonyukuk`tur

İslamiyet öncesi Türk devletlerinde askerlik ayrı bir meslek sayılmaz Kadın Erkek herkes savaş zamanı asker sayılırdı. Bu anlayışa Ordu- Millet denir.

İslamiyet öncesi Türk devletlerinde Ücretli askerlik kullanılmamıştır. (Hazarlar hariç)

Düzenli orduyu,  Onlu sistemi ve Islıklı oku ilk kez kullanan Metehan’dır.

Komutanlara Tarkan, Noyan ve Subaşı denilirdi. Atlı askerlere "süvari" denmekteydi.

Keşif birliklerine Yelme, askerlerin taktığı başlığa Börk (Tolga) denmekteydi.

Türkler diğer Milleri en çok askeri alanda etkilemiştir.

Eftalitler (Ak Hunlar) Sasanilerde çıkan büyük Mazdek isyanını bastırmışlardır.

Göktürk ve Sasanilerin ortak sardıları sonucunda Eftalitler yıkılmıştır.  

Göktürklerin Eftalitleri yıkma sebebi İpek yoluna hakim olmayı istemeleriydi.

Peçenekler devlet kurmadan boy halinde yaşamış bir Türk boyudur.

Bizans devletinde ücretli asker olarak bulunmuşlardır..

Peçenekler; Malazgirt savaşında Uzlar la birlikte Büyük Selçuklu devleti safına geçmişlerdir. Böylelikle Peçenekler ve Uzlar Büyük Selçuklu devletinin savaşı kazanmasında büyük pay sahibi oldular. 

İslamiyet Öncesinde kullanılan Hükümdarlık Sembolleri;

• Otağ (Çadır)

• Örgin (Taht)

• Kılıç

• Bıçak (Kama )

• Yay

• Bayrak

• Tuğ (Sancak)

• Davul (Nevbet)

• Kemer (Kur)

• Yarlığ (Kağan emri, Buyruk)

• Sorguç (Kotuz )

• Kamçı (Berge)

• Toy (Eğlence, Şölen, Ziyafet)

• Ordu

Türklerde dinsel hoşgörü olduğu için birçok dine inanmışlardır. Bunlardan en çok inandıları Gök Tanrı dinidir. Gök tanrı dininde ahiret inancı vardır, kurbanlar kesme adeti vardır. Ahiret inancı olduğu için ölenler  atı ve özel eşyaları ile birlikte "Kurgan" ismindeki mezarlara gömülürdü. Kurganların başlarına öldürdükleri düşman kadar Balbal ( küçük heykel) dikilirdi.  Ölenler için Yuğ isminde cenaze törenleri yapılır.  İlk Türk devlerinde din adamları (Şaman, kam ve baksılar) Kurultaya katılmazdı, yani din adamları devlet işlerinde etkisi yoktu.

Kurganların varlığı, Ölenlerin atı ve eşyaları ile gömülmesi, balbal  dikilmesi, ölülerin mumyalanması, Tamu (cehennem) ve uçmağ (cennet)’a inanılması Ahiret inancının kanıtlamaktadır.

Atalar Kültü: Ölen atalarının ruhlarının kendilerini kötülüklerden koruduklarına inanmışlardır. 

Doğalar Kültü:  Bazı cansız varlıkların sihirli güçlerinin olduğuna inanılırdı

Totemizm: Bitki ve hayvanlar kutsal sayılıp tapılmıştır. Bu kutsal bitki ve hayvanlara ongun denilmiştir.

Şamanizm: Dinden çok sihir büyü dür

Manihaizm: Uygurlarda görülmüş. et yemeyi ve savaşmayı yasaklayan bir dindir.

Hristiyanlık:  Avarlar, Macarlar, Bulgarlar, Tuna Bulgarları, Peçenekler, Uzlar ve  Kumanlar da görülmüştür

Musevilik: Hazarlar (Museviliği benimseyen tek Türk devleti) da görülmüş

İslâmiyet  - Karluklar, Oğuzlar ve İtil (Volga) Bulgarları da görülmüştür.

Tin: Ruh, can

Umay: Tanrıça

İduk: Kutsal yer

İlk Türk Devletlerinde Devlet İl (El) olarak adlandırılmıştır

İlk Türk Devletlerindeki Hükümdarlık Sembolleri; Bayrak, Tuğ (Sancak), Otağ, Örgin (Taht),  Yay, Davul (Nevbet), Kur, Kılıç, Kama, Yarlığ, Kamçı (Berge), Sorguç (Kotuz ),  Toy (Şölen) ve Ordu`dur. 

İlk Türk Devletlerindeki kullanılan Hükümdarlık Unvanları; Hakan, Han, Kağan, İdikut, İlteriş, Şanyü, Tanhu, İlteber, KülErkin, Erkin, İlber, Yabgu, Kün Tengri ve Ay Tengri`dir. 

İlk Türk Devletlerindeki  danışma meclisine Kurultay (Kengeş) denilirdi. Genel olarak Kurultaya Kağan, Hatun, Hanedan üyeleri ve Boy beyleri katılırdı. Kurultayın başkanı Kağandı. Kurultay üyelerine Toygun denmekteydi.

Kut Anlayışı: İslamiyet öncesi Türk devletlerinde ülkeyi yönetme yetkisinin Gök Tanrı tarafından verildiğine inanılmasıdır. Kut anlayışına göre ülke hükümdar ve tüm aile fertlerinin ortak malıdır. Kut anlayışı Veraset sistemini (tahta kimin geçeceği) düzensiz bir hale getirmiş buda taht kavgalarına neden olmuştur.

İlk başta Köktürk daha sonrada Kıpçakların egemenliği altında yaşamak zorunda kalmışlar.

Valililerine Tutug ismi verilmekteydi

Büyük Bulgar devleti Kubrat tarafından kuruldu daha Sonra Hazarlar tarafından parçalandı ve 2 farklı devlet olarak ortaya çıktı.

Volga (İtil) Bulgarları; Almış Han döneminde İslamiyeti kabul ettiler. (İslamiyeti kabul etmiş İlk Türk devleti.)

Tuna Bulgarları; Boris Han döneminde Hristiyanlığı kabul ettiler. Simeon döneminden itibaren Çar unvanını kullandılar. Tuna Bulgarları aynı zamanda İstanbul'u kuşatan devletlerden biridir.