İlk Türk-İslam Devletlerinde Kültür ve Medeniyet Çözümlü Sorular
top of page

İlk Türk-İslam Devletlerinde Kültür ve Medeniyet Çözümlü Sorular

ilk-turk-islam-devletlerinde-kultur-ve-medeniyet-cozumlu-sorular

Soru  1:

Türkler İslamiyet’i kabul etmeleriyle İlk Türk devletlerindeki unvanları kullanmaya devam etmiş aynı zamanda bazı yeni unvanlarda kullanmıştır.

Aşağıdakilerden hangisi İlk Türk-İslam Devletlerinde kullanılan hükümdar unvanlarından değildir?


A) Padişah

B) Sultan-ı Azam

C) Hakan

D) Buğra 

E) Hüdavendigar

www.tarihogren.com

Çözüm:

Hüdavendigar Unvanı Osmanlı devletinde kullanılmıştır, İlk Türk-İslam Devletlerinde kullanılmamıştır. Cevap: E

www.tarihogren.com

Soru  2:

Aşağıda İlk Türk-İslam Devletlerindeki saray görevlileri ve görevleri eşleştirilmiştir. Eşleştirmelerden hangisi hatalıdır?


A) Vekil-i Has - Sarayda yapılan tüm işlerle ilgilenir

B) Candar - Bayrağı taşımakla görevli

C) Emir-i Şikâr - Hükümdar ava çıkacağı zaman gerekli ayarlamaları yapar

D) Emir-i Ahır - Saraydaki atların bakımı ve beslenmesiyle ilgilenir

E) Emir-i Hares - Hükümdara karşı suç işleyenleri gerekli şekilde cezalandırır

www.tarihogren.com

Çözüm:

Candar, hükümdarı korur ve güvenliğini sağlayan görevlidir. Bayrağı taşıyan görevli Alemdar'dır. Cevap: B

www.tarihogren.com

Soru  3:

İlk Türk-İslam Devletlerinde mahkemeler örfi ve şeri olmak üzere ikiye ayrılırdı.

Aşağıdakilerden hangisi İlk Türk-İslam Devletlerinde Örfi mahkemelerin baktığı dava konularındandır?


A) Zina

B) Boşanma

C) Miras

D) Askeri

E) Ticaret

www.tarihogren.com

Çözüm:

Şeri mahkemeler İslam hukukuna dayanarak  ticaret, boşanma, evlenme, miras, mürted olma, vakıf vb. konulara bakarken;  Örfi hukuk Türk geleneklerine dayanarak Askeri, siyasi ve yönetimle ilgili davalara bakmaktadır.  Cevap: D

www.tarihogren.com

Soru  4:

Her devlette olduğu gibi İlk Türk-İslam Devletlerinde de bazı vergiler alınmaktaydı. Aşağıdakilerden hangisi İlk Türk-İslam Devletlerinde halktan alınan vergilerden değildir?


A) Zekât

B) Öşür

C) Emir

D) Cizye

E) Haraç

www.tarihogren.com

Çözüm:

"Emir" bir vergi değildir, İlk Türk-İslam Devletlerinde kullanılan bir hükümdar unvanıdır. Cevap: C

www.tarihogren.com

Soru  5:

I.   Semerkant'ta rasathane kurmuştur

II.  Timur Devletinde yaşamıştır

III. Yıldızlar Cetveli, önemli eserlerindendir

Yukarıda özellikleri verilen Türk-İslam bilim adamı aşağıdakilerden hangisidir?


A) Ali Kuşçu

B) Gazali

C) El Cezeri

D) Uluğ Bey

E) Utbi

www.tarihogren.com

Çözüm:

Özellikleri verilen Türk-İslam bilim adamı, Uluğ Bey'dir. Cevap: D

www.tarihogren.com

Soru  6:

Aşağıda İlk Türk-İslam Devletlerindeki divanlar ve görevleri eşleştirilmiştir. Eşleştirmelerden hangisi hatalıdır?


A) Divan-ı Berid - haberleşmeden her türlü posta işlerinden sorumlu 

B) Divan-ı Mezalim - Ülkedeki en yüksek mahkeme, özellikle ağır siyasi suçlara bakar

C) Divan-ı Arz - Ülkenin mali işleriyle ilgilenir ve denetimlerini yapar

D) Divan-ı Tuğrai - Devlete ait yazışmalardan sorumlu 

E) Niyabet-i Saltanat - Hükümdar yokken toplanıp kararlar alır

www.tarihogren.com

Çözüm:

Divan-ı Arz, Orduyla ilgilenmekten ve tüm ihtiyaçlarını gidermekten  sorumlu divandır. (Divan-ı istifa ve Divan-ı İşraf isminde divanlarda vardır.) Cevap: C

www.tarihogren.com

Soru  7:

I.   Yay

II.  Tıraz

III. Ok

Yukarıdakilerden hangileri İlk Müslüman Türk devletlerinde hükümdarlık sembolü olarak kullanılmıştır?


A) I

B) I ve II

C) II ve III

D) I ve III

E) I,II ve III

www.tarihogren.com

Çözüm:

Yay ve Tıraz İlk Müslüman Türk devletlerinde hükümdarlık sembolü olarak kullanılmış fakat ok kullanılmamıştır. Cevap: B

www.tarihogren.com

Soru  8:

Aşağıdakilerden hangisi İlk Müslüman Türk devletlerinde  orduların özelliklerinden değildir?


A) Pençik Sistemi uygulanmıştır

B) Ordularında onlu sistemi kullanmışlardır

C) Ordularının en güçlü kısmını Hassa ordusu oluşturmaktaydı

D) Ordu Millet anlayışıyla ordularını kurmuşlardır

E) Ordularında başka milletten askerler pek fazla bulundurmamışlardır

www.tarihogren.com

Çözüm:

İlk Müslüman Türk devletlerinde orduda Gulam sistemi uygulanmıştır, Pençik sistemi Osmanlı devletinde uygulanmış bir sistemdir. Cevap: A

www.tarihogren.com

Soru  9:

 İlk Müslüman Türk devletlerinde Hastanelere genellikle Darüşşifa denmekteydi. İstisna olarak Karahanlılarda ve Tulunoğullarında hastanelere farklı isimler verilmiştir. Aşağıdakilerden hangisi Karahanlılarda ve Tulunoğullarında hastanelere verilen isimler  sırayla verilmiştir?


A) Bimaristan - Imarethane 

B) Maristan - Imarethane 

C) Imarethane - Bimaristan 

D) Bimaristan - Maristan

E) Maristan - Bimaristan

www.tarihogren.com

Çözüm:

Karahanlılarda hastanelere Bimaritan, Tulunoğullarında ise Maristan denmekteydi.  Imarethane İlk Müslüman Türk devletlerinde aşevi demekti.  Cevap: D

www.tarihogren.com

Soru10:

I.   İlk yazılı Türk-İslam eseridir.

II.  Nasihatname ve Siyasetname türlerinde bir eserdir.

III. Yusuf Has Hacip tarafından kaleme alınmıştır.

Yukarıda özellikleri verilen Türk-İslam eseri aşağıdakilerden hangisidir?


A) Kutadgu Bilig

B) Divan-ı Hikmet 

C) Siyasetname

D) Atabetü'l Hakayık

E) Şehname

www.tarihogren.com

Çözüm:

Siyasetname, Nizamülmük'ün; Divan-ı Hikmet, Hoca Ahmet Yesevi'nin; Atabetül Hakayık, Edip Ahmet Yükneki'n; Şehname, Firdevsi'nin eserleridir.  


Soruda özellikleri verilen eser Kutadgu Bilig'dir. Ayrıca Kutadgu Bilig, "Mutluluk veren bilgi" anlamına gelmektedir. Cevap: A

www.tarihogren.com

Soru11:

Mimari eserler Dini, Sivil ve Askeri olarak 3'e ayrılır. Aşağıdakilerden hangisi İlk Türk-İslam Devletlerinde yapılan Dini yapılardan değildir?


A) Türbe

B) Tekke

C) Kervansaray

D) Mescit

E) Zaviye

www.tarihogren.com

Çözüm:

Kervansaraylar, ticaret yolları üzerine kurulan konaklama yerleridir. Kervansaraylar sivil mimaridir. Cevap: C

www.tarihogren.com

Soru12:

Aşağıda İlk Türk-İslam Devletlerindeki bazı görevliler verilmiştir. Bu görevlerden hangisinin vazifesi yanlış verilmiştir?


A) Tuğrai - İç ve dış yazışmalarla ilgilenir

B) Amil - Sivil yönetici

C) Müstevfi - Vergilerin toplanması ve denetlenmesinden sorumlu

D) Muhtesip - Belediye işleriyle ilgilenir

E) Berid - Posta işleriyle ilgilenir



www.tarihogren.com

Çözüm:

Amil (Imga) vergi toplayan kişidir. İlk Türk-İslam Devletlerinde Sivil yöneticilere Amid denmekteydi. Cevap: B

www.tarihogren.com

Soru13:

İlk Türk-İslam Devletlerinde birçok süsleme sanatı vardır. Aşağıda verilen süsleme sanatlarından hangisinin açıklaması yanlış verilmiştir?


A) Vitray - Camları süsleme sanatı

B) Telkâri - Gümüş ve altın işleme sanatı

C) Minyatür - Ahşap işleme sanatı

D) Tezhip - Kitap ve el yazması süsleme sanatı

E) Hat - Arap harflerinin dikkat çekici ve güzel yazma sanatı

www.tarihogren.com

Çözüm:

Minyatür; derinlik, gölge ve ışık dikkate alınmadan küçük resim yapma sanatıdır. Cevap: C

www.tarihogren.com

Soru14:

ilk Türk İslam devletlerinde hükümdar çocuklarına ........... denirdi. Hükümdar çocuklarını eğitmekle sorumlu olan kişi ise ............ di.

Yukarıda boş bırakılan yerlere sırayla aşağıdakilerden hangisi gelmelidir?


A) Melik - Atabey

B) Şehzade - Lala

C) Tigin - Ataman

D) Tigin - İnal

E) Tigin  - İnaç

www.tarihogren.com

Çözüm:

İlk Türk İslam devletlerinde hükümdar çocuklarına Tigin denilirdi. Hükümdar çocuklarını eğitmekle sorumlu olan kişi ise Atabey'di.  Cevap: A

www.tarihogren.com

Soru15:

I.   "Makela fi'l-Mizac" ve "Tehafütü't Tehafüt" adlı eserleri yazmıştır

II.  Avrupa'da Avereos ismiyle tanınmıştır

III. Aristo’yu Avrupalılara övmüştür.

Yukarıda özellikleri verilen Türk-İslam bilim adamı aşağıdakilerden hangisidir?


A) Ali Şir Nevai

B) İbn-i Rüşt

C) İbn-i Sina

D) Uluğ Bey

E) Farabi

www.tarihogren.com

Çözüm:

Soruda özellikleri verilen Türk-İslam bilim adamı, İbn-i Rüşt'tür.  Cevap: B

www.tarihogren.com

Soru16:

 Aşağıdakilerden hangisi İlk Türk-İslam Devletlerinde yapılan Sivil yapılardan değildir?


A) Han

B) Darüşşifa

C) Hamam

D) Tersane

E) Saray

www.tarihogren.com

Çözüm:

Tersane gemi yapılan yerdir. Tersane  askeri yapılar içinde değerlendirilir. Cevap: D

www.tarihogren.com

Soru17:

Aşağıdakilerden hangisi İlk Türk-İslam Devletlerinde, satın alınmış ya da savaşta esir edilmiş çocukların eğitilmesiyle oluşmuş ve Sarayın güvenliğinden sorumlu   ordudur?


A) Türkmenler

B) Hassa Ordu

C) Gulaman-ı Saray

D) Eyalet Orduları

E) İkta askerleri

www.tarihogren.com

Çözüm:

İlk Türk-İslam Devletlerinde hem Hassa Ordu hem Gulaman-ı Saray ordusu,  satın alınmış ya da savaşta esir edilmiş çocukların eğitilmesiyle oluşmuştur ama Sarayın güvenliğinden sorumlu olanı Gulaman-ı Saray ordusudur. Cevap: C

www.tarihogren.com

Soru18:

İlk Türk-İslam Devletlerinden biri olan Büyük Selçuklu Devletinin en önemli medresesi aşağıdakilerden hangisidir?


A) Kayseri Koca Hasan

B) Cacabey

C) Semerkant

D) Nizamiye 

E) Yağıbasan

www.tarihogren.com

Çözüm:

Kayseri Koca Hasan, Anadolu Selçuklu Devletine ait ilk medresedir.

Yağıbasan, Anadolu'da yapılan ilk medresedir.

Semerkant, İlk Türk İslam medresesidir.

Büyük Selçuklu Devletinin en önemli medresesi,  Nizamiye medresesidir. Cevap: D

www.tarihogren.com

Soru19:

İlk Türk-İslam Devletlerinde medreseler önemli bir yer tutmuştur.  Birçok öğrenci eğitim almıştır. Öğrencilerin medrese eğitimi bittiğinde aldığı diplomaya ne denir?


A) Cizye

B) Vitray

C) Hendese

D) Danişment

E) İcazetname

www.tarihogren.com

Çözüm:

Cizye bir vergidir; Hendese geometri demektir, Danişment öğrencilere denirdir, Vitray cam süsleme sanatıdır. 

İlk Türk-İslam Devletlerinde Medrese eğitimi bittiğinde Öğrencilerin almış olduğu diplomaya İcazetname denmekteydi. Cevap: E

www.tarihogren.com

Soru20:

İlk Türk-İslam Devletlerinde aşağıdaki sanat dallarından hangisi çok fazla gelişmemiştir?


A) Heykel

B) Çini

C) Minyatür

D) Kakmacılık

E) Telkari

www.tarihogren.com

Çözüm:

İlk Türk-İslam Devletlerinde resim ve heykel sanatları pek gelişme göstermemiştir. Cevap: A

bottom of page