ORTA ASYA KÜLTÜR MERKEZLERİ- Özet - Sorular - KPSS TYT
top of page
Çapa 1

Orta Asya Kültür Merkezleri Nelerdir

Orta Asya da  birçok kültüre rastlamıştır. Orta Asya kültür merkezleri ; anav, afanasyevo, Kelteminer ,andronova , karasuk , tagar ,altay ve taştık kültür merkezleridir.


Anav Kültürü (MÖ 4500-3000): Bu kültür merkezi Orta Asya’nın bilinen en eski kültür merkezi olarak bilinir. Anav kültürü Türkmenistan`ın başkenti olan Aşkabat`ta ortaya çıkmış bir kültürdür. ilk defa At bu kültürde görülmüştür.


                Hatırlatma: Atı evcilleştiren ilk topluluk İskitlerdir (Sakalardır).


Afanasyevo Kültürü (MÖ 3000-1700): Bu kültür merkezi Orta Asya’nın bilinen en eski Türk kültür merkezidir (Türklerin ilk ataları olarak bilinirler. ). Afanasyevo Kültürü Atı kullanan ve savaşçı özellikleri ile ön planda bir kültürdür. Bakırdan yapılmış eşyalar da kullanmışlardır. Bu kültürde Kemikten iğneler ve çakmak taşından ok uçlarına da rastlanmıştır. Afanasyevo Kültürü Altay ve Sayan Dağlarının kuzey tarafında ortaya çıkmış bir kültürdür.


Kelteminar Kültürü (MÖ 3000): Kelteminar Kültürü Harezm bölgesinde (Aral Gölü çevresinde) yaşamış bir kültürdür. Orta Asya’da yerleşik yaşama geçen ilk kültür merkezidir. Kelteminar Kültürü Balıkçılık ve avcılık ile uğraşmış bir kültürdür. İlk defa geniş ağızlı çömlekler Kelteminar Kültüründe rastlanmıştır.

Andronova Kültürü (MÖ 1700-1200): Orta Asya’daki kültürler arasında yayılma sahası en geniş olan kültürdür. (Altay Tanrı Dağları, Güney Sibirya ve Hazarın doğu kısmında ortaya çıkmış bir kültürdür) Bu kültür merkezinde ilk kez altın ve tunç madeninden yapılmış eşyalar bulunmuştur. Afanasyevo kültürünün devamı (gelişmiş hali) olarak görülen kültürdür. Andronova kültürü Türk  kültürüyle en çok benzerlik gösteren kültürdür.


Karasuk Kültürü (MÖ 1200-700): Orta Asya'da demiri işleyen ve kullanan ilk kültürdür.  Bu kültür merkezinde yünlü dokuma (kumaş) ve keçeden yapılmış çadır örneklerine rastlanmıştır. Karasuk Kültürün bir diğer özelliği ise dört tekerli arabayı kullanmış olmalarıdır.


Tagar Kültürü (MÖ 700-100): Orta Asya’daki kültür merkezleri arasında bilinen en gelişmiş kültür merkezidir. Aynı zamanda günümüze en yakın (en yeni) kültür merkezidir. Tagar kültürüne ait olduğu düşünülen tarak, saplı ayna, bilezik, bıçak(hançer)  vb. eşya gereçler yapılan kazılarda bulunmuştur. Bu kültürde Kabartma hayvan kültürleri rastlamıştı. Tagar Kültürü Abakan bölgesinde yaşamış bir kültürdür.


Altay Kültürü: İsminden de anlaşılacağı gibi Altay dağları çevresinde bulunan bir kültür merkezidir.


Taştık Kültürü: Yenisey civarında ortaya çıkmış bir kültür merkezidir. (Bazı kaynaklarda Tagar ve taştık kültürü aynı kültür kabul edilir)

Sevimli köpek yavrusu

Orta Asya Kültür Merkezleri Özeti

Anav Orta Asya'nın bilinen en eski kültür merkezidir.

Andronova altın ve tunç yapımı eşyaların rastlandığı kültür merkezidir. Orta Asya da yayılma sahası en geniş olan kültürdür.

Afanasyevo kültür merkezi Orta Asya'nın bilinen en eski Türk kültür merkezidir.

Karasuk ilk kez demiri işleyen ve 4 tekerli arabayı kullanan kültür merkezidir.

Kelteminar Orta Asya’da yerleşik yaşama geçen ilk kültür merkezidir.

Tagar Orta Asya'nın en gelişmiş kültür merkezidir. Tarak, bilezik, bıçak gibi. eşya gereçler kullanmışlardır

Altay ve Taştık isminde kültür merkezleri de vardır


Orta Asya Kültür merkezi Çözümlü Konu soruları Sayfanın sonuna eklenmiştir.

Çapa 2
Çapa 3

Orta Asya Kültür Merkezleri Soruları

Soru: Orta Asya'da birçok Türk kültüne rastlanmıştır. Aşağıdakilerden hangisi Orta Asya kültür merkezlerinden biri değildir?


A) Anav

B) Andronova

C) Afanasyevo

D) Sakalar

E) Taştık

Çözüm: Orta Asya kültür merkezleri Anav, Afanasyevo, Andronova, Tagar, Kelteminar, Karasuk, Altay ve Taştık kültür merkezleridir. Sakalar kültür merkezlerinden biri değildir. Sakalar diğer adıyla İskitler tarihteki ilk Türk boyudur.  Cevap: D

Soru: Mustafa rüyasında Orta Asya kültür merkezlerinden birini görmüştür. Bu kültür merkezinde tarihte ilk defa demiri işleyenleri görmüş. Keçede yapılmış çadırlarda yaşayan insanlar görmüş. Dört tekerlekli arabalar görmüş. Mustafa rüyasında Orta Asya kültür merkezlerinden hangisini görmüştür?


A) Anav

B) Andronova

C) Karasuk

D) Afanasyevo

E) Tagar

Çözüm: Orta Asya'daki kültür merkezleri; Anav, Afanasyevo, Andronova, Tagar, Kelteminar, Karasuk, Altay ve Taştık kültür merkezleridir. Anav Orta Asya’nın bilinen en eski kültür merkezidir. Andronova altın ve tunç yapımı eşyaların rastlandığı kültür merkezidir. Afanasyevo kültür merkezi Orta Asya’nın bilinen en eski Türk kültür merkezidir. Tagar Orta Asya’nın en gelişmiş kültür merkezidir. Soruda bahsedilen ilk defa demiri işleyen ve 4 tekerli arabayı kullanan kültür merkezi Karasuk kültürüdür. Cevap: C

Soru: Aşağıdaki özelliklere sahip kültür merkezi hangi kültür merkezidir?

  • Orta Asya kültür merkezleri arasında bilinen en eski Türk kültür merkezidir

  • Bakırdan yapılmış eşyalar kullanmışlardır

  • Atı kullanan ve savaş özellikleri ön planda olan kültür merkezidir


A) Anav kültürü 

B) Afanasyevo kültürü 

C) Andronova kültürü 

D) Karasuk kültürü 

C) Tagar kültürü 

Çözüm: Anav Orta Asya’nın bilinen bilinen en eski kültür merkezidir. Andronova altın ve tunç yapımı eşyaların rastlandığı kültür merkezidir. Karasuk ilk kez demiri işleyen ve 4 tekerli arabayı kullanan kültür merkezidir. Tagar Orta Asya’nın en gelişmiş kültür merkezidir. Soruda özellikleri verilen kültür merkezi Afanasyevo kültür merkezidir. Cevap: B

Soru: Aşağıda özelliklere sahip kültür merkezi hangi kültür merkezidir?


  • Orta Asya’nın bilinen en gelişmiş Türk kültür merkezidir

  • MÖ 700-100 de yaşamış günümüze en yakın Orta Asya kültür merkezidir

  • Tarak, bilezik, bıçak vb. eşya gereçler kullanmışlardır

 

A) Anav kültürü 

B) Andronova kültürü 

C) Kelteminar kültürü 

D) Karasuk kültürü 

E) Tagar kültürü 

Çözüm: Anav; Orta Asya’nın bilinen en eski kültür merkezidir. Andronova; altın ve tunç yapımı eşyaların rastlandığı kültür merkezidir. Kelteminar; Orta Asya’da yerleşik yaşama geçen ilk kültür merkezidir. Karasuk; 4 tekerli arabayı kullanan ve ilk kez demiri işleyen kültür merkezidir. Soruda özellikleri verilen Orta Asya kültür merkezi Tagar kültür merkezidir. Cevap: E  


bottom of page