HAZARLAR- Özet - Sorular - KPSS TYT
top of page
Çapa 1

Hazarlar Hakkında

Kuruluş-Yıkılış Yılı: 630 - 968


Hazarlar Sabirlerin (Sibirlerin ) devamı olarak kabul edilir. I. Köktürk devleti yıkıldıktan sonra 630 yılında Bağımsızlıklarını ilan edip Karadeniz’in kuzeyi ve Kafkaslarda devletlerini kurdular. İsimlerini Hazar denizine verdiler. Hazarlar 7. ve 9. Yüzyıl arasında Doğu Avrupa ve Kafkasya’da büyük bir egemenlik kurdular.

 

Hazarlar Karadeniz’in kuzeyindeki Büyük Bulgar devletini yıktılar. (Daha sonra Tuna Bulgarlar ve İtil Bulgarları adında iki yeni devlet kuruldu.)


Hazarlar , Bizans’la ittifak kurup Sasanilerle Mücadele içine girdiler. Bu mücadele sonunda Sasanilerin zayıflamasına neden oldular.


Hazarlar, Müslüman-Arap devleti olan Emevilerle (Hz. Osman döneminde ) Belencer Savaşında karşı karşı geldi. Emeviler büyük bir darbe alınca ordusunu geri çekmek zorunda kalmıştır. (Hazarlar İslam ordularıyla savaşan ilk Türk devleti olmuştur.)


Not: Hazarlar Belencer savaşıyla İslamiyet’in Kafkasya’da yayılmasına engel olan Türk devletidir.


Hatırlatma: Hazarlar gibi Müslüman Araplarla savaşarak İslamiyetin yayılmasına engel olan diğer bir devleti Türgişlerdir.


Ticaretin gelişmiş olduğu Hazarlar; Kürk yolundan en çok gelir elde eden Türk devletlerinden biri olmuştur. Hazarlar ticaretten o kadar çok gelir elde ettiler ki bu gelirle Kendilerine ücretli bir ordu kurdular. (Hazarlar İlk Türk devletlerinde ücretli ordusu olan tek Türk devleti. )

Hazarlar da devletin merkezine Han Balık denilirdi. Hükümdarın yanında İhtiyarlar Meclisi isminde danışma meclisi de bulunmaktaydı.


Hazarlar, Bulan Han döneminde tek tanrılı bir din olan Museviliği benimsediler (Musevliği daha çok yönetici kesim benimsedi).


Not: Hazarlar Musevi dinini benimseyen ilk ve tek Türk devletidir.


Ülkelerinde her dinden insan yaşamaktaydı, ülkelerinde dini hoş görü vardı. Hazarlarda Müslüman kesimin başında “Hazz” ismi verilen kişiler bulunmaktaydı. Hazarlar kurdukları 7 kişilik mahkemelerinde her dinden (2 Musevi, 2 Hristiyan, 2 Müslüman ve 1 Şaman) temsilci bulundurmuşlardır. Hazarlar Dini hoş görüleriyle sembol haline gelmiş herkesin özgürce yaşadığı bir ülkeydi. Bu yüzden 7. ve 9. Yüzyılları arası Hazar Barış Çağı (Pan Hazaria) şeklinde adlandırılmıştır.


Hazarlar; 968 yılında Rus hakimiyeti altına girdiler. Hazarlar Rusları askeri ve devlet yönetimi konularında epey etkilemiştir.


İbni Havkal ve İbni Fadlan eserlerinde Hazar devletinden bahsetmişlerdir.


Şuan günümüzde yaşamakta olan Karaim ve Karaçay Türkleri Hazarların devamı niteliğinde görülmektedir.

Sevimli köpek yavrusu

Hazarlar Özeti

Hazarların Yaşadıkları döneme Hazar Barış Çağı denmekteydi.

Hazarlar Bizans’la ittifak kurup Sasanilerle Mücadele ettiler.

Emevilerle savaşarak Kafkasya’nın İslamlaşmasını engellediler.


Hazarlar Ücretli orduya sahip ilk Türk devletidir.

Aynı zamanda Musevi dinini benimseyen ilk ve tek Türk devletidir.

Hazarlarda yaşayan Müslümanların başında “Hazz” adı verilen kişiler bulunurdu.

Çapa 2
Çapa 3

Hazarlar Sorulari

Soru: I. Köktürk devleti yıkıldıktan sonra  Karadeniz’in kuzeyi ve Kafkaslarda kurulan Sabirlerin (Sibirlerin ) devamı kabul edilen Türk  devleti aşağıdakilerden hangisidir?

                       

A) Çaka Beyliği

B) Sasaniler

C) Hazarlar

D) Peçenekler

E) Bulgar devleti

Çözüm:  I. Köktürk devleti parçalandıktan sonra Karadeniz’in kuzeyi ve Kafkaslarda kurulan Sabirlerin (Sibirlerin ) devamı olarak kabul edilen Türk devleti Hazarlardır. Hazarlar 630 - 968 yılları arasında siyasi varlık göstermiştir. Cevap: C

Soru: Hazarlar Bizans’la ittifak kurup hangi devlete sardırmıştır?

                       

A) Uygurlar

B) Sasaniler

C) Emeviler

D) Peçenekler

E) Kıpçaklar

Çözüm: Hazarlar; Bizans’la ittifak kurup Sasani devletine saldırmışlardır. Cevap: B

Soru: Aşağıdakilerden hangisi Hazarlar hakkında doğru bir bilgi değildir?

                       

A) Museviliği benimsediler

B) Yaşadıkları döneme Pan Hazaria denilirdi

C) Emevilerle savaşıp Kafkasya’nın İslamlaşmasını engellediler

D) Hunlar tarafından yıkıldılar

E) Devletin merkezi Han Balık olarak adlandırıldı

Çözüm: Hazarlar Museviliği benimsemişler, Yaşadıkları döneme Pan Hazaria denmiş, Emevilerle savaşıp Kafkasya’nın İslamlaşmasını engellemişler ve Devletin merkezini Han Balık olarak adlandırılmışlardır. Fakat Hazarlar Hunlar tarafından değil; Ruslar tarafından yıkılmışlardır.  Cevap: D

Soru:  

I. Sasanilere karşı Bizans ile ittifak kurdular

II. İhtiyarlar Meclisi adında danışma meclisleri vardır

III. Kavimler göçü sonucunda kurulmuştur


Yukarıdakilerden hangileri İlk Türk devletlerinden olan Hazarların özelliklerindendir?

 

A) Yalnız I

B) Yalnız II

C) I ve II

D) II ve III

E) I, II ve III

Çözüm: Hazarlar I. Köktürk devletinin yıkılması sonucunda kurulmuştur. Kavimler göçü sonucunda kurulan devlet Avrupa Hun devletidir. Cevap: C

bottom of page