Avrupa Hun Devleti Hakkında
Avrupa Hun Devleti Hükümdarları (krolonojik sıra): Balamir > Uldız > Karaton > Rua > Atilla+Bleda > İlek+Dengizik+İrnek
Kuruluş-Yıkılış Yılı: 375 - 469
Asya(Büyük) Hun devleti parçalandıktan sonra; Çin ve Moğol baskılarıyla baş edemeyen Kuzey Hunları başında bulunan Balamir ile birlikte Hazar ve Kara denizin kuzeyinden Avrupa’ya doğru göç etmiştir. Hunlar göç sırasında karşılarına çıkan ve birçoğu Germen olan devletleri (Gepitler, Vandallar, Saksonlar, Franklar, Ostrogotlar, Vizigotlar, Burgondlar vb.) yenerek yerlerinden etmiştir. Yenilen germenler Roma topraklarına göç etmiştir. Dünya tarihinde bu göç dalgası “Kavimler Göçü” olarak adlandırılmıştır. Kavimler göçü sonuçlarından biri Balamir Kağan önderliğinde Avrupa Hun devletinin kurulmasıdır. Avrupa Hun devleti Orta Avrupada (Macaristan topraklarında) kurulmuştur.
Not: Avrupa hun devletinin kuruluş tarihi kavimler göçünün başlangıç tarihi olan 375 yılı kabul edilir.
Avrupa Hun Devleti, Avrupa’da kurulan ilk Türk devletidir. (Balamir Kağan Avrupa’ya ayak basan ilk Türk hükümdardır ). Avrupa Hun devleti Türk kültürünü Avrupa’ya taşıyarak Türk kültürünü yaymıştır.
Balamir’den sonra başa Uldız geçmiştir. İlk kez Anadolu’ya Uldız zamanında ayak basıldı.
Uldız döneminde Doğu Roma’yı baskı altında tutup, Batı Roma’yla iyi ilişkiler geliştir politikası belirlemiştir. Bu politika Atilla dönemini sonuna kadar uygulanmıştır.
Not: Uldız, Trakya seferinde barış isteyen Doğu Romanın Trakya valisine “İstersem güneşin battığı yere kadar her yeri zapt edebilirim.” Demiştir
Rua döneminde Doğu Roma’ya (Bizans’a) yapılan seferler sonucunda,Doğu Roma vergiye bağlanmıştır.
Avrupa Hun Devleti Atilla döneminde en parlak dönemini yaşamıştır .( Atilla devletin başına 434 yılında Bleda ile birlikte geçmiştir. 445 yılından sonra Atilla devleti tek başına yönetmiştir.)
Atilla Doğu Roma(Bizans) üzerine yapmış olduğu seferler neticesinde (I. ve II. Balkan seferi) Doğu Romayı (Bizans'a) ilk önce Margus (Konstantia) Barışını (434) daha sonra Anatolyus Antlaşmasını (447) imzalatmak zorunda bırakmıştır. Bu antlaşmalarla Doğu Roma, Avrupa Hun devletine vergi vermek zorunda kalmış.
Atilla ilerleyen zamanlarda Galya ve İtalya seferleriyle Batı Roma’ya kadar gelmiştir. Ama bazı nedenlerle Batı Romayı topraklarına katmaktan vazgeçmiştir. Bu nedenler;
Romanın Hristiyan dünyası tarafından kutsal sayılması
Papa I. Leo'nun ricası
Doğuda Sasani tehdidi doğması. Bunun üzerine Atilla'nın Doğuda bulunan Sasani Devleti üzerine sefere çıkmak istemesi.
Atilla'nın Batı Romanın gücünü kırdığına inanması
Atilla'nın ordusunda çıkan salgın hastalıklar
Atilla’ya bu seferlerden sonrasında Hristiyanlar (Avrupalılar ) tarafından “Tanrının Kamçısı (Tanrının Kırbacı)” ve “Cesur Kavimlerin Efendisi” unvanları verilmiştir.
Atilla’dan sonra devletin başına oğulları İlek, Dengizik ve İrmek geçmiştir. Yönetime zamanla kötüye giden Avrupa Hun devleti Hristiyanlaşarak 469 yılında yıkılmıştır.
Not: Atilla Almanlara ait olan Nibelungen destanında “Etzel” ismiyle geçmektedir.(Bu destan Hun-Germen mücadelelerini anlatır, aynı zamanda Atilla’dan barışsever ama asillere kılış kuşanan iyi bir hükümdar olarak anlatılmaktadır)
Not: İnsanlar Avrupa Hun Devleti hükümdarı Atilla'nın savaş tanrısı Aresin kılıcına sahip olduğunu ve tüm dünyaya hükmedeceğine inanıyordu.
Önemli Hatırlatma:
Orta Asya’da kurulan ilk Türk topluluğu İskitlerdir (sakalardır).
Orta Asya’da kurulan ilk Türk devleti Asya Hun devletidir.
Avrupa’da kurulan ilk Türk Devleti Avrupa Hun devletidir.
Türk adıyla kurulan ilk Türk devleti Göktürklerdir.
Avrupa Hun Devleti Özeti
Kavimler göçü sonucunda Balamir Kağan önderliğinde Avrupa Hun devleti Orta Avrupa’da kuruldu.
Avrupa Hun Devleti, Avrupa’da kurulan ilk Türk devletidir.
İlk kez Anadolu’ya Uldız zamanında ayak basıldı.
Atilla döneminde Doğu Roma’yla(Bizans’la) Margus Barışı ve Anatolyus Antlaşması imzalanmıştır.
Atilla Batı Romanın içlerine kadar gelmesine karşın Batı Romayı topraklarına katmaktan vazgeçmiştir. Bunun nedenleri: Papa I. Leo`nun ricası, Doğuda Sasani tehdidi doğması, Romanın Hristiyanlar tarafından kutsal sayılması, .
Atilla’ya verilen Unvanlar: “Tanrının Kamçısı” ve “Cesur Kavimlerin Efendisi” dir. Aynı zamanda Atilla Alman destanı Nibelungen`de “Etzel” ismiyle geçmektedir.
Avrupa Hun Devleti Soruları
Soru: Avrupa hun devleti en parlak dönemini yaşatan ve Doğu Romaya (Bizans'a) Anatolyus Antlaşmasını imzalatan hükümdar kimdir?
A) Balamir Kağan
B) Rua Kağan
C) Uldız Kağan
D) Atilla Kağan
E) Karaton Kağan
Çözüm: Şıklarda verilen tüm isimler Avrupa Hun devletinde hükümdarlık yapmıştır. “Balamir Kağan” Avrupa Hun devletinin kurucusudur. Avrupa Hun devleti “Uldız Kağan” zamanında Anadolu’ya ayak basmıştır. Ancak Avrupa Hun devletine en parlak dönemi yaşatan ve Doğu Roma'ya (Bizans'a) Anatolyus Antlaşmasını imzalatan hükümdar Atilla Kağan’dır. Cevap: D
Soru: Avrupa Hun Devleti hangi hükümdar zamanında Anadolu’ya ayak basmıştır?
A) Atilla Kağan
B) Teoman Kağan
C) Uldız Kağan
D) Mete Han Kağan
E) Balamir Kağan
Çözüm: Teoman ve Mete Han Asya Hun devletinde hükümdarlık yapmıştır. Balamir ve Atilla Avrupa Hun devletinde Hükümdarlık yapmış fakat Anadolu’ya “Uldız” zamanında ayak basılmıştır. (Aynı zamanda Uldız, Trakya seferinde barış isteyen Doğu Romanın Trakya valisine “İstersem güneşin battığı yere kadar her yeri zapt edebilirim.” diyen hükümdardır.) Cevap: C
Soru: Avrupa Hun Hükümdarı Atilla, Almanlara ait Nibelungen Destanında hangi isimle anılmaktadır?
A) Tanrının Kamçısı (Tanrının Kırbacı)
B) Cesur Kavimlerin Efendisi
C) Sultan
D) Etzel
E) Hünkâr
Çözüm: Sultan ve Hünkâr İslamiyet dönemine ait hükümdar unvanların dandır. Tanrının Kamçısı (Tanrının Kırbacı) ve Cesur Kavimlerin Efendisi de Atilla’ya verilen lakaplardır(isimlerdendir). Ancak Nibelungen destanında Atilla’dan “Etzel” ismiyle bahsedilmektedir. Cevap: D
Soru: Atilla Galya ve İtalya seferleriyle Batı Roma’ya kadar gelmiştir ama son anda Roma’yı topraklarına katmaktan vazgeçmiştir. Aşağıdakilerden hangisi Atilla’nın Batı Roma’yı topraklarına katmaktan vazgeçmesinin nedenlerinden biri değildir?
A) Devletinin Doğusunda Sasani tehdidinin doğması
B) Atilla’nın ordusunda çıkan salgın hastalıklar
C) Papa I. Leo`nun rica etmesi
D) Romanın Türkler tarafından kutsal sayılması
E) Batı Romanın gücünü tamamen kırdığını düşünmesi
Çözüm: Atilla'nın Batı Romayı topraklarına katmasından vazgeçme nedenleri arasında “Romanın Türkler tarafından kutsal sayılması” yoktur. Çünkü roma Türkler tarafından kutsal sayılan bir yer değildir, Roma Hristiyanlar için kutsal sayılan bir yerdir. Cevap: D